درمان سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در مردان است، اما خوشبختانه در بیشتر موارد قابل کنترل و درمان است، به‌ویژه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود.
درمان‌ها بسته به مرحله بیماری، سن بیمار، وضعیت عمومی بدن و ترجیح شخصی متفاوت هستند.
در ادامه، تمام روش‌های درمانی به‌صورت کامل و قابل‌فهم توضیح داده شده‌اند.
۱. مراقبت فعال (Active Surveillance)
این روش مخصوص بیمارانی است که سرطان کم‌خطر و محدود به پروستات دارند. در این حالت نیاز به درمان فوری نیست. بیمار به‌صورت منظم تحت نظر پزشک قرار می‌گیرد:
انجام تست PSA هر چند ماه یک‌بار معاینه دیجیتال رکتال گاهی تکرار MRI یا بیوپسی اگر سرطان پیشرفت کند، درمان قطعی آغاز می‌شود.
مزیت: بیمار از عوارض جراحی و رادیوتراپی در امان می‌ماند.
عیب: نیاز به پیگیری دقیق دارد و ممکن است اضطراب ناشی از “منتظر بودن” برای بیمار ایجاد شود.
۲. جراحی (Radical Prostatectomy)
در این روش کل غده پروستات و گاهی غدد لنفاوی اطراف آن به‌صورت کامل خارج می‌شود.
روش‌ها شامل: جراحی باز (Open Surgery) جراحی لاپاراسکوپی
جراحی رباتیک (Robot-Assisted Prostatectomy) برای چه کسانی مناسب است؟
بیمارانی که سرطان در داخل پروستات محدود شده و وضعیت بدنی خوبی دارند.
مزایا: برداشتن کامل تومور امکان بررسی دقیق بافت زیر میکروسکوپ
عوارض احتمالی: بی‌اختیاری ادرار (به‌ویژه در ماه‌های اول) اختلال نعوظ عفونت یا خون‌ریزی بعد از عمل
در مراکز مجهز مانند بیمارستان‌های دانشگاهی، استفاده از روش لاپاراسکوپی یا رباتیک، عوارض را به‌شدت کاهش می‌دهد.
۳. رادیوتراپی (Radiotherapy)
در این روش از اشعه‌های پرانرژی برای نابودی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
دو نوع اصلی دارد:
1. رادیوتراپی خارجی (External Beam):
تابش از بیرون بدن، در چندین جلسه انجام می‌شود.
2. براکی‌تراپی (Brachytherapy):
دانه‌های رادیواکتیو کوچک داخل خود پروستات کاشته می‌شوند.
برای چه کسانی مناسب است؟
افرادی که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند جراحی کنند، یا سرطان در مراحل اولیه تا متوسط است.
عوارض: تحریک مثانه یا روده سوزش ادرار خستگی
۴. هورمون‌تراپی (Hormone Therapy)
سلول‌های سرطان پروستات برای رشد به هورمون تستوسترون نیاز دارند.
درمان هورمونی با کاهش یا مهار تولید تستوسترون باعث کند شدن رشد سرطان می‌شود.
انواع داروها: LHRH agonists/antagonists: مثل لوپرولید (Lupron) یا دگارلکس (Degarelix) Antiandrogens: مثل بیکالوتاماید (Casodex)
در چه مواردی استفاده می‌شود؟ سرطان‌های پیشرفته یا متاستاتیک گاهی همراه با رادیوتراپی در موارد پرخطر
عوارض: گرگرفتگی کاهش میل جنسی افزایش وزن و خستگی
۵. شیمی‌درمانی (Chemotherapy)
برای سرطان‌های پیشرفته که به درمان هورمونی پاسخ نمی‌دهند، از داروهایی مانند: Docetaxel Cabazitaxel استفاده می‌شود.
هدف: کنترل رشد تومور، کاهش علائم و افزایش طول عمر.
عوارض: تهوع، ریزش مو، ضعف سیستم ایمنی.
۶. درمان‌های جدید و هدفمند داروهای هدفمند (Targeted Therapy):
مانند Olaparib برای بیماران دارای جهش ژنتیکی خاص.
ایمونوتراپی (Immunotherapy): تحریک سیستم ایمنی برای حمله به سلول‌های سرطانی.
رادیوداروها (Radiopharmaceuticals): مثل Lutetium-PSMA که مستقیماً سلول‌های سرطانی را هدف می‌گیرد.
۷. مراقبت بعد از درمان پس از درمان اصلی، بیمار باید: به‌صورت منظم PSA بدهد عوارض احتمالی مثل بی‌اختیاری یا اختلال جنسی را گزارش دهد رژیم غذایی سالم، ورزش و ترک سیگار را رعایت کند
جمع‌بندی
انتخاب روش درمانی سرطان پروستات بستگی به شرایط فردی هر بیمار دارد. در بیشتر موارد، ترکیبی از روش‌ها بهترین نتیجه را می‌دهد. هدف پزشکان این است که ضمن کنترل کامل بیماری، کیفیت زندگی بیمار نیز حفظ شود.